Over de hele wereld zijn steden, bedrijven en landen trots op hun ambities om duurzamer en Co2 neutraler te worden. Maar volgens één van de meest vooraanstaande denkers op het gebied van milieu, Prof. Dr. Michael Braungart, zou het bereiken van nul CO2 uitstoot niet het doel op zich moeten zijn. Het doel zou moeten zijn om een positieve impact achter te laten.
-Als we het hebben over duurzaamheid, kiezen we vaak de morele aanpak, waar duurzaamheid gaat om schuldmanagement. Men denkt het milieu te beschermen door minder slecht te zijn. Duurzaamheid is gedefinieerd als het vervullen van de behoeftes van de huidige generatie, zonder die van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. Maar je zegt niet “ik wil de behoeftes van mijn kinderen niet in de weg staan”. Je wil het béter maken voor hen, zegt Michael Braungart.
Een stad zoals een bos
Michael Braungart demonstreerde deze manier van denken toen hij en zijn collega’s van Environmental Protection Encouragement Agency (EPEA) gevraagd werden om op de 15de Biennale di Venezia 2016 tentoon te stellen. Onder de titel “een gebouw zoals een boom, een stad zoals een bos”, presenteerde Michael Braungart en zijn team hun visie op hoe gebouwen getransformeerd kunnen worden, zodat ze de lucht en het water kunnen zuiveren, wat biodiversiteit en ecosystemen ondersteunt.
-Heb je ooit een boom gezien met nul uitstoot? Bomen zijn niet neutraal, ze laten een positieve afdruk achter. Gebouwen vandaag de dag genereren twee derde van alle afval, en één derde van de vervuilende deeltjes in menselijke borstvoeding zijn chemicaliën uit de bouwindustrie, zoals brandvertragers. We moeten dus gebouwen ontwerpen die niet giftig zijn, maar het leven ondersteunen en een diversiteit aan soorten herbergen, zoals bomen, zegt Michael Braungart, en hij gaat verder:
-Dit gaat verder dan alleen duurzaamheid. Het is ook relevant als het gaat om schoonheid, kwaliteit en innovatie. Een gebouw dat me ongelukkig en ziek maakt is niet mooi of van goede kwaliteit.
Gebouwen als services
Om dit te bereiken moeten we beter worden in het gebruiken van natuurlijke materialen in de goede context en het definiëren van de gebruiksperioden van alle materialen, zodat gebouwen materiaalbronnen worden.
-Gebouwen moeten veel flexibeler zijn en ontworpen zijn als services. Je hoeft geen eigenaar te zijn van een deur of raam, maar je moet het kunnen gebruiken. We moeten deze componenten dus zo ontwerpen dat ze de gevraagde service bieden, en gedemonteerd kunnen worden om de materialen te hergebruiken. Ook moeten we gezonde, natuurlijke materialen gebruiken, anders zitten we later met een afvalprobleem, zegt Michael Braungart.